Blockchain Nedir?

Son on yıldır bankacılık, yatırım veya kripto para birimini takip ediyorsanız, Bitcoin ağının arkasındaki kayıt tutma teknolojisi olan Blockchain'e aşina olabilirsiniz.

Blockchain hakkında daha fazla şey öğrenmeye çalışırken muhtemelen şöyle bir tanımla karşılaşmışsınızdır: "Blockchain, dağıtılmış, merkezi olmayan, halka açık bir defterdir."

Aslına bakarsanız Blockchain'in anlaşılması, yukarıdaki tanımın göründüğünden daha kolay. Bu nedenle yazımızda size olabildiğince karmaşıklıklardan sıyrılarak Blockchain'i anlatmaya çalışacağız.

Blockchain Nedir?
Blockchain Nasıl Çalışır?
Blockchain'in Amacı Nedir?
Blockchain Güvenli Midir?
Blockchain Avantajları & Dezavantajları Nelerdir?
Public ve Private Blockchain Ne Demektir?

Blockchain Nedir?

Blockchain, sistemi değiştirmeyi, hacklemeyi veya aldatmayı zorlaştıran veya imkansız hale getiren bir bilgi kaydetme sistemidir.

Bir Blockchain, esasen, Blockchain'deki tüm bilgisayar sistemleri ağında çoğaltılan ve dağıtılan işlemlerin dijital bir defteridir. Zincirdeki her blok bir dizi işlem içerir ve Blockchain'de her yeni işlem gerçekleştiğinde, bu işlemin bir kaydı her katılımcının defterine eklenir.

Blockchain çok katılımcı tarafından yönetilen merkezi olmayan veritabanı, Dağıtılmış Defter Teknolojisi (DLT - Distributed Ledger Technology) olarak bilinir.

Blockchain, işlemlerin hash adı verilen değişmez bir kriptografik imza ile kaydedildiği bir DLT türüdür.

Bu demektir ki, bir zincirdeki bir blok değiştirilirse, değiştirildiği hemen anlaşılır olacaktır. Bilgisayar korsanları bir blockchain sistemini bozmak isterlerse, zincirin tüm dağıtılmış sürümlerinde zincirdeki her bloğu değiştirmeleri gerekir.

Bitcoin ve Ethereum gibi Blockchain'ler, zincire bloklar eklendikçe sürekli ve sürekli olarak büyüyor ve bu da defterin güvenliğini önemli ölçüde artırıyor.

Blockchain Nasıl Çalışır?

Blockchain süreci, bir dijital para birimini taraflar arasında aktarmak veya akıllı bir kontratın yürütülmesini tetiklemek için önerilen çevrimiçi bir işlemle başlar.

Daha sonra bu işlem, Blockchain'in eş ağındaki tüm düğümlere bir istek olarak gönderilir ve bunların her biri dijital defterin tam bir kopyasını içerir.

Daha sonra, Blockchain ağı tarafından belirlenen protokol kurallarına göre bir düğüm bu işlemlerden oluşan yeni bir blok önerir ve ağın geri kalanı önerilen bloğun ağ kurallarına uyduğunu doğrular.

Bir Blockchain kesin ihtiyaçlarınızı ve belirli bir kullanım senaryosunun gereksinimlerini karşılamak için yapılandırılabilir.

Blockchainler public veya private olabilir.

Blockchain Nedir?

Sistemde yalnızca belirli kullanıcılara ve cihazlara erişim izni verilir. Bu nedenle örneğin, özel bir Blockchain ağı kuran kar amacı gütmeyen bir kuruluş, önce ağa dahil edilecek dahili ve harici cihazları ve bu bilgisayarların yeni işlemleri doğrulamak için hangi kuralları izlemesi gerektiğini belirler.

Bu kriterler yerine getirildiğinde ve Blockchain çalışmaya başladığında işlemlerin geri kalanı otomatik olarak gerçekleşir ve sistem her şeyin sorunsuz bir şekilde çalıştığından emin olmak için önerilen her blokta kendi kendini denetler.

Eş ağ içindeki cihazlar bir işlemi doğruladıktan sonra işlem bir blokta saklanır ve şifreli bir tanımlama kodu veya onu diğer tüm bloklardan ayıran dijital imza alır.

Blok, zincirin bir parçası haline gelir ve public defterdeki konumunda kilitlenir, tüm ağa dağıtılır böylece değiştirilemez veya silinemez.

İşlemler Blockchain'e dahil edildikten sonra değiştirilemez. Blockchain'e veri eklemek isteyen bir kullanıcı yeni bir işlem oluşturmalıdır.

Yeni bir blok ve yeni bir hash oluşturulur ve bilgi zincirin sonuna yeni bir giriş olarak eklenir. Bu şekilde bir kullanıcı herhangi bir zamanda yapılan değişiklikleri görebilir.

Blockchain'in Amacı Nedir?

Her şeyden önce işletmeler Blockchain'i bir güvenlik ve hesap verebilirlik aracı olarak kullanır. Güvenlik açısından bilgi blokları ağ üzerindeki birden çok cihazda depolandığı ve depolanan cihaz tarafından doğrulandığı için bir Blockchain tek bir cihaz tarafından kontrol edilemez.

Herhangi bir bilgi parçasını değiştirmek cihaz ve yerleşik kurallardan oluşan tüm Blockchain ağının geçersiz kılınmasına neden olacaktır. Veri manipülasyonu esasen imkansız hale gelir. Ayrıca teknolojinin dağıtılmış yapısı nedeniyle bir Blockchain'in tek bir hata noktası yoktur.

Bu nedenle ağın kesinti yaşama olasılığı daha düşüktür. Bir arıza meydana gelirse her cihaz Blockchain'in tam bir kopyasına sahiptir. Böylece veriler asla kaybolmaz.

Blockchain ağda doğrulanmış, değişmez, güvenli ve özel bir veri kaydı oluşturur.

Bu veriler, kuruluşların belirli düzenleyici kurallara veya sektöre özgü yönergelere uyum sağlamasına yardımcı olabilir ve kuruluş bir denetim veya dava ile karşı karşıya kalırsa paha biçilmez olabilir.

Diğer bir deyişle Blockchain, verilerde en yüksek düzeyde güven yaratır. Bu yalnızca Bitcoin'in Blockchain uygulamaları için değil, dijital varlıkları korumak ve doğrulamak için birçok türde kayıt tutma veya işlem verisi için değerlidir.

Blockchain Güvenli Midir?

Blockchain teknolojisi, güvenlik ve güven konularını çeşitli şekillerde açıklar.

İlk olarak yeni bloklar her zaman doğrusal ve kronolojik olarak depolanır. Yani her zaman Blockchain'in sonuna eklenirler. Eğer Bitcoin'in Blockchain'e bakarsanız her bloğun zincir üzerinde yükseklik adı verilen bir konumu olduğunu görürsünüz.

Ağustos 2020 itibarıyla bloğun yüksekliği 6461322'yi aşmıştı.

Blockchain'in sonuna bir blok eklendikten sonra geri dönüp bloğun içeriğini değiştirmek çok zordur. Bunun nedeni her bloğun kendisinden önceki bloğun hash'i ile birlikte kendi hash'ini içermesidir.

Hash kodlar dijital bilgileri bir sayı ve harf dizisine dönüştüren bir matematik işlevi tarafından oluşturulur. Bu bilgiler herhangi bir şekilde düzenlenirse hash kod da değişir.

Bir bilgisayar korsanının Amazon'dan satın alacağınız bir ürünü iki defa ödeme yapmak zorunda bırakacak şekilde işleminizi tekrar düzenlemeye çalıştığını varsayalım. İşleminizin dolar tutarını düzenledikleri anda bloğun hash'i değişecektir. Zincirdeki bir sonraki blok hala eski hash'i içerecek ve bilgisayar korsanının izlerini kapatmak için bu bloğu güncellemesi gerekecek. Ancak bunu yapmak bu bloğun, sonrakininin, sonrakinin... hash'lerini değiştirir.

Tek bir bloğu değiştirmek için bilgisayar korsanınin bir Blockchain'de ondan sonraki her bloğu değiştirmesi gerekir.

Tüm bu hash'leri yeniden hesaplamak muazzam ve olanaksız miktarda hesaplama gücü gerektirir.

Diğer bir deyişle Blockchain'de bir blok eklendiğinde onu düzenlemek çok zor ve silinmesi imkansız hale gelir.

Public ve Private Blockchain Ne Demektir?

Public Blockchain açık ağdır. Herkes protokolü indirebilir, okuyabilir, yazabilir veya ağa katılabilir.

Public Blockchain dağıtılır ve merkezi değildir. İşlemler açıktır, bloklar halinde kaydedilir ve bir zincir oluşturmak için birbirine bağlanır. Her yeni bloğun Blockchain'e yazılmadan önce düğüm olarak bilinen ağa bağlı tüm bilgisayarlar tarafından zaman damgası alması ve doğrulanması gerekir.

Public Blockchain'de tüm düğümler eşittir. Bu, verilerin bir kez doğrulandıktan sonra değiştirilemez olduğu anlamına gelir. Ağa giriş yapanların Blockchain'lerini okuma, yazma veya denetleme izni gerekir. Ticari gizliliği korumak için farklı erişim seviyeleri olabilir ve bilgiler şifrelenebilir.

Private Blockchain'ler, kuruluşların verileri halka açık hale getirmeden dağıtılmış defter teknolojisini kullanmasına izin verir.

Ancak bu, Blockchain'lerin tanımlayıcı bir özelliğinden yoksun oldukları anlamına gelir: merkezden yönetilmeme. Bazı eleştirmenler, Private Blockchain'lerin Blockchain olmadığını, dağıtılmış defter teknolojisini kullanan merkezi veritabanları olduğunu iddia ediyor.

Private Blockchain'ler, işlemleri doğrulamak için çok fazla zaman ve enerji gerektiren public Blockchain'lerden daha hızlı, daha verimli ve daha uygun maliyetlidir.

Blockchain Avantajları & Dezavantajları Nelerdir?

Avantajları

Süreç Bütünlüğü : Güvenlik nedenlerinden ötürü zincire eklenen herhangi bir blok veya hatta bir işlemin düzenlenemeyeceği şekilde yapılmıştır ve bu da çok yüksek bir güvenlik aralığı sağlar.
İzlenebilirlik : Blockchain herhangi bir sorunu kolayca tespit edebilecek ve düzeltebilecek şekilde tasarlanmıştır. Ayrıca geri dönüşü olmayan bir denetim izi oluşturur.
Güvenlik: Blockchain ağına giren her bir bireye hesabına bağlı benzersiz bir kimlik sağlaması nedeniyle oldukça güvenlidir. Bu, işlemleri hesap sahibinin kendisinin yürütmesini sağlar. Zincirdeki blok şifreleme herhangi bir bilgisayar korsanının zincirin geleneksel kurulumunu bozmasını zorlaştırır.
Daha Hızlı İşlem: Blockchain'in icadından önce geleneksel bankacılık işlemlerini başlatmak ve işlem sırasına koymak çok zaman alıyordu. Ancak işlemin hızı Blockchain teknolojisi sayesinde çok yüksek ölçüde arttı. Bundan önce genel bankacılık sürecinin tamamlanması yaklaşık üç gün sürüyordu. Blockchain'den sonra bu süre neredeyse dakikalara hatta saniyelere düştü.

Dezavantajları

Güç Kullanımı : Blockchain teknolojisi ile desteklenen Bitcoin için mevcut enerji harcaması, İsviçre ve Çek Cumhuriyeti gibi bazı ülkelerin toplam enerji tüketimine rakip oluyor. Karşılaştırma için, tek bir 24 saatlik dönemde gerçekleşen 390.000'den fazla Bitcoin işlemi var ve tek bir Bitcoin işlemini tamamlamak saatte 470 Kilowatt enerjiye denk oluyor. Bu da ortalama bir Amerikan evini iki hafta boyunca güçlendirmeye eşdeğer.
Maliyet : Yapılan araştırmalara göre Bitcoin işleminin ortalama maliyeti 75-160 dolar ve bu maliyetin çoğu enerji tüketiminden oluşuyor. Teknolojideki ilerlemeyle bu sorununun çözülebilmesi çok düşük bir ihtimal.
Belirsiz Yasal Durum : Dünyanın her yerinde para, merkezi hükümetler tarafından kontrol ediliyor. Bu sebeple Bitcoin'in önceden var olan finans kurumları tarafından kabul edilmesi bir engel haline gelir.

Sonuç Olarak

Umarız bu yazı, birçok sektöre ve devlet operasyonlarına dönüştürücü bir değişim getirmeyi vaat eden bir teknoloji olan blok Blockchain'in temellerini anlamanıza yardımcı olmuştur.

Blockchain kullanımı gelişen teknolojiyle birlikte hızlı bir şekilde artıyor.

Siz ne düşünüyorsunuz?