16 Önemli UX Tasarım İlkesi

UX tasarımı, yeni fikirlerin hayata geçmesini sağlayan yaratıcı ve sürekli değişen bir alandır, ancak her tasarımcının anlaması gereken bazı temel UX tasarım ilkeleri vardır.

Etkileşim Tasarım Vakfı (Interaction Design Foundation), UX ilkelerini “çalışmalarımızdaki öğeleri ve özellikleri seçerken, oluştururken ve düzenlerken kullanımı kolay, keyifli tasarımlar yapmak için temel tavsiye noktaları” olarak tanımlar. Bu nedenle tasarım ilkeleri UX tasarımının kalbini ve ruhunu oluşturur. Sonuç olarak eğer yeni bir tasarımcı iseniz mutlaka bu ilkeleri öğrenmeniz ve tasarımlarınıza uygulamanız gerekir.

Bu 16 önemli UX tasarım ilkesi aşağıdaki şekildedir.

1 - Kullanıcı İhtiyaçlarını Karşılayın

En başta gelen ilke, tasarım süreci boyunca kullanıcıya odaklanmaktır. Yaptığınız çalışmalarda, ürün ve hizmetlerinizi kullanarak müşteri deneyimi geliştirmek ana amacınız olmalıdır.

Kullanıcı İhtiyaçları

Bu nedenle, kullanıcıların bir tasarımda ne aradığını anlamanız gerekir (kullanıcı testi ve diğer yöntemler aracılığıyla). Bir geliştirici olarak tasarımınız size parlak gelebilir, ancak kullanıcının aynı şekilde düşüneceği yanılgısına düşmemek gerekiyor.

2 - Tasarım Sürecinde Nerede Olduğunuzu Bilin

Yeni UX tasarımcıları için tasarım süreci bunaltıcı olabilir. Çok fazla tasarım işi içerisinde kaybolmamak, tasarım süreci içerisindeki yerinizi bilmek önemlidir.

İlk olarak, aşağıdaki grafikte gösterildiği gibi her aşama için farklı araçlar kullanmanız gerekir.

UX Tasarım Süreci

İkinci olarak, tasarım aşamasını bilmek, kullanıcı araştırması için doğru soruları sormanıza da yardımcı olur. Örneğin, butonun tasarımda nereye yerleştirilmesi gerektiğini düşünüyorsanız, bu butonun rengini test etmenin bir anlamı yoktur.

3. Net Bir Hiyerarşiye Sahip Olun

Tasarım için size sağlanmış olan hiyerarşiyi kabul etmek kolaydır, ancak tasarım boyunca doğru bir UX deneyimi oluşturabilmek için net bir hiyerarşi geliştirmek önemlidir.

UX Hiyerarşi

Örneğin, bir web sitesini veya uygulamayı açtığınızda, en üstte yer ana menü web sitesinin hiyerarşisini sunar. Ana menü üzerinde gezdiğinize site içerisinde görebilmeniz için alt menü başlıklarının da bulunduğunu fark edersiniz, bunlarda ikinci menülerdir. Yukarıdaki gibi bir örnek verilebilir.

4. Tutarlı Olun

Kullanıcılar, ürünlerin düzenli olarak kullandıkları diğer ürünlerle bazı benzerlikler taşımasını bekler. Bu, herhangi bir ek öğrenme maliyeti olmadan yeni ürünü tanımasını kolaylaştırır. Biraz mantıksız gelebilir, ancak tasarımınız başkalarına ne kadar tanıdık gelirse, kullanıcılar onu kullanmayı daha hızlı öğrenebilir ve bu da deneyimlerini geliştirir.

UX Tutarlılık

Böyle bir tutarlılık, tasarım sürecini tasarımcılar için daha kolay hale getirir, çünkü her yeni projede çarkı yeniden icat etmek zorunda kalmazlar. Bunun bir örneği, yukarıdaki Twitter ve Google Dokümanlar uygulamalarında görüldüğü gibi uygulamalar arasında yaygın hale gelen kayan işlem düğmesidir.

5 - Erişilebilirliği Anlayın

Bir tasarım çalışması yapılacak ise mutlaka erişilebilirlik göz önünde bulundurularak yapılmalıdır. Basit bir ifadeyle, bir tasarımcının sorumluluğu, tasarımının mümkün olduğunca çok insan tarafından kullanılabilir olmasını sağlamaktır. Bu, tasarımınızın engelli insanlar için de erişilebilir olması gerektiği anlamına gelir.

UX Erişilebilirlik

Örneğin, arka plandaki metin için zıt renkler kullanabilirsiniz. Yukarıda yer verdiğimiz Slack uygulamasının blogunda bu konuya mükemmel bir örnek oluşturur.

6 - Bağlam Anahtardır

Tasarlarken, kullanıcının bağlamını dikkate almanız gerekir. Kullanıcıya sunulan süre, lokasyon, duygusal durumu, kullandığı cihaz, onu etkileyen insanlar ve daha fazlası dahil bir çok konuyu ele alarak tasarım yapılmalıdır.

UX Bağlam

Tüm bu faktörler kullanıcının davranışını anlamanıza yardımcı olur. Bu faktörleri anladıktan sonra kullanıcı deneyimini en üst düzeye çıkaran bir tasarım hazırlayabilirsiniz.

7 - Kullanılabilirlik Önceliklidir

UX tasarımı tamamen kullanıcıların sorunlarını çözmeye odaklanmıştır, bu da tasarımın kullanılabilirliğini en önemli kullanıcı deneyimi tasarım ilkelerinden biri haline getirir. Çalışmanız ne kadar estetik açıdan hoş olursa olsun, güvenli ve kullanımı kolay olmadıkça kullanıcıyla bir değer oluşturmaz.

Burada bir örnek web sitesi tasarımıdır. Karmaşık olan her site ziyaretçilerini kaybetmek zorundadır. Bir tasarımcı olarak işiniz, tasarımda bulunan her simgenin, düğmenin ve snippet'inin bir amacı olduğundan emin olmaktır.

UX Kullanılabilirlik

Kullanılabilirlik, önemli düğmelerin ve az sayıda öğeye sahip minimalist bir tasarımın tıklama oranını (TO) artırmasının nedenidir. Bir butonun rengini ve boyutunu değiştirerek tıklanma oranını 2 katına çıkarabilirsiniz.

Kullanılabilirlik testi, kullanıcılardan tasarımla etkileşim kurmasını ister. Bu arada, herhangi bir sorunla karşılaşıp karşılaşmadıklarını test edebilirsiniz.

Birçok kişi benzer sorunlarla karşılaşırsa, kullanılabilirlik sorununu çözmek için tasarımda değişiklikler yapmanız gerekecektir. Tasarımın yinelemeli bir süreç olduğunu ve tüm aşamalarda iyileştirmeler gerektirdiğini unutmayın.

8 - Az Ama Öz Olun

Bir tasarımı oluştururken dekoratif her şeyi atmak gerektiğini, en az ile en öz şeyi vermeye odaklanmayı savunan ilkedir. Aşırılığa kaçmak yerine sadeliği vurgular.

UX Sadelik

İPhone ve iPod da dahil olmak üzere bu UX tasarım prensibinin bir sonucu olarak birçok ünlü tasarım ortaya çıktı. Apple’ın web sitesi de aynı tasarım ilkesini izliyor.

9 - Basit Bir Dil Kullanın

Sadelik, görsel tasarımda en iyi uygulama haline geldiğinde, UX odaklı metin yazarlığı teknik terimlerden kaçınmalı ve basit bir dil seçmelidir. Kullanıcılar meşgul, hareket halindeler, çoklu görev yapıyorlar, bu nedenle tasarımında kullanıcının düşüncelerine en yakın kelimeleri kullanın.

UX Basit Dil

Basit dili anlamak kolaydır, bu da tasarımınızın kullanıcı dostu olmasını sağlar.

Tasarımınız için basit kelimeler seçerken beş noktayı hesaba katmanız gerekir.

Tasarımın kitlesi ve amacı : kitlenizin kim olduğunu, hangi bilgilere sahip olduklarını, neye ihtiyaçları olduğunu ve iletişiminizle neyi başarmak istediklerini sorun
Yapı : iletişiminiz için ortak yapılar, okuyucularınızın hangi yapılara aşina olduğunu ve hangi dizinin okunmasının kolay olacağını sorun
Tasarım düzeni : Tipografi, düzen ve bilgi grafiklerine odaklanma
İfade : İletişiminizin benimseyeceği kelime tonunu, fiilleri, cümle uzunluğunu, jargonu ve kelime seçimini düşünün
Değerlendirme : sonuçlandırdığınız metni gözden geçirip kullanılabilirlik testi yapmasını isteyin

10 - Tipografi Gücü

Tipografik seçimler kullanıcıların kullandığınız dili yorumlama biçimini önemli ölçüde etkileyerek mesajın geliştirilmesine veya bastırılmasına yardımcı olabilir. Dahası, tipografi UX'i çeşitli şekillerde geliştirebilir.

UX Tipografi

Örneğin, tipografik bir hiyerarşi düşündüğünüzde erişilebilirliği artırabilir ve tasarımı daha kullanıcı dostu hale getirebilir. Çevrimiçi yayıncılık platformu Medium'un tasarımından bir sayfa alabilirsiniz. Medium, içeriğini daha okunabilir hale getirmek için belirli tipografi kullanır.

11 - Geri Bildirim Önemlidir

Tasarım doğası gereği etkileşimli olmalıdır. Dolayısıyla, bir kullanıcı bir şeyi tıkladığında, komutunun alındığını anlamak için üründen bir yanıt alması gerekir. Geri bildirim, insanlar ve makineler arasındaki iletişimi teşvik etmek için çok önemli bir yoldur.

UX Geri Bildirim

Tasarımınız çeşitli şekillerde yanıt verebilir. Tıklanan simge şekli değiştirebilir, titreyebilir, rengini değiştirebilir, ışık yayabilir, vb. Zapier web sitesindeki bir bağlantıyı tıklattığınızda rengin nasıl tepki verdiğini inceleyebilirsiniz.

12 - Onay Alarak İlerleyin

Kazalar her zaman olur. Yaygın bir dijital örnek: bir kişi istemeden sipariş verebilir. Bununla birlikte, tasarımınız bunu düzeltmeye yardımcı olmalıdır, çünkü kullanıcıya kötü bir deneyim sunmak istemezsiniz. Bu, doğrulamayı temel UX tasarım ilkelerinden biri haline getirir.

UX Onay Alma

Apple çöpü boşalttığınızda onay istemek bu ilkenin kullanılmasının önemli bir yoludur.

13 - Kullanıcı Kontrol Altında Tutulmalıdır

Kullanıcı kontrolü, daha fazla kullanım esnekliğine ve kullanıcının tasarım veya ürün içinde nerede olduğunun daha iyi kontrol edilmesine odaklanır ve kullanıcı deneyimini geliştirir. Ayrıca, kullanıcıların geri adım atmasını ve hatalardan kurtulmasını sağlar.

UX Kullanıcı Kontrol

Bir web sayfasındaki, sayfanın en üstüne çıkmanızı sağlayan "yukarı" simgesi iyi bir örnektir. Benzer şekilde, kullanıcıların yaptıkları görevi terk etmelerini sağlayan “iptal” düğmesi de onları güçlendirir. Aynı şekilde, kullanıcının istenmeyen bir işlem yapmasını engelleyen "geri al" düğmesi buna bir örnek olabilir.

14. Tasarımınızı Kişileştirin

Tasarımınız, tasarladığınız kullanıcı kişiyi ilgilendiren bir karakter sergiliyorsa daha fazla kullanıcı çekebilir. Kullanıcılar cansız bir tasarım, cihaz veya kodla bağlantı kurmakta zorlanırlar.

UX Kişiselleştirme

Tasarımınıza kişilik eklemek, onu daha çekici ve kullanışlı hale getiren insan dokunuşunu verir. Trello Blog buna bir örnektir.

15 - Görsel Dil Bilgisi

Görsel dil bilgisinin kökleri grafik tasarımdadır, ancak kullanıcı deneyiminde önemli bir rol oynayan tüm görsel iletişimin başında yer alır.

UX Dilbilgisi

Görsel dil bilgisi, bir tasarımın görsel öğelerini oluşturan her şeyden oluşur: simgeler, çizimler, desenler ve daha fazlası gibi.

16 - Anlatı Tasarımı

En önemli kullanıcı deneyimi tasarım ilkelerinden bir diğeri, anlatım tasarımı veya tasarımınızla bir hikaye anlatmaktır.

UX Anlatı Tasarımı

İki önemli hikaye anlatımı öğesi zaman ve ritimdir.

Sonuç Olarak

UX tasarımında bir kariyer yolunda ilerlerken, ortak UX terimleri ve UX tasarım temelleri hakkında bilgi sahibi olmak istersiniz. Çalışmanızı bu UX tasarım ilkeleri ile hizalamak, çıktınızı artıracak ve sizi bir UX tasarımcısı olarak başarıya hazırlayacaktır.

Eğer UX tasarlama ile ilgili bir ihtiyacınız var ise Argenova Design Studio sayfamızı ziyaret edebilirsiniz.